Thậm chí, có phóng viên nghe chữ tác, đánh chữ tộ, gọi điện phỏng vấn nhưng không nghe rõ nguồn cơn câu chuyện và nhanh nhảu đưa tin khiến dư luận một phen hoang mang
Văn hóa đọc tác động to lớn lên văn hóa làm báo, góp phần định hướng bạn đọc. Hằng ngày, hàng giờ, một bộ phận những người làm báo phải túc trực trên mạng để không bỏ lọt bất cứ một thông tin nào mới nhất vừa được đăng tải lên trên các kênh khác nhau.
Cơn bão bùng nổ công nghệ thông báo cũng dẫn tới sự bùng nổ của báo mạng, đặc biệt trong những năm gần đây. Nếu trước kia, độc giả thân thuộc với những trang báo in thì giờ đây, độc giả có dịp tiếp cận với một thứ báo mới mẻ hơn: báo mạng. Một “lỗi tác nghiệp” khá phổ thông: không ít phóng viên sau khi phỏng vấn về, cứ thế cắm cúi dựng bài, không chịu đọc lại, tìm hiểu kỹ thêm thông tin liên quan khiến bài viết hời hợt, nông cạn, thiếu chiều sâu hoặc sai cả tri thức cơ bản.
Ưu tiên đọc báo mạng ước chừng, bây chừ, có bao nhiêu nhà báo trẻ vào thư viện mỗi ngày? Câu đáp vẫn còn bỏ ngỏ - Ảnh: DAILYPICTURES.
Có như vậy, chúng ta mới có được một bài báo đúng, báo hay, mang lại những giá trị thông báo thiết thực chứ không đơn thuần chỉ là trò tiêu khiển, mua vui cho một bộ phận công chúng hiếu kì.
“Không ít trường hợp nhà báo lướt web và hấp tấp bê ngay thông tin vào bài viết, không thèm kiểm chứng lại, góp phần gây nhiễu loạn thông tin, bất chấp lương tâm, bổn phận của người cầm bút”.
Đó chính là văn hóa đọc của người làm báo. Điều đó dẫn đến hậu quả là việc đưa thông báo thiếu chính xác, thậm chí sai lệch, gây ảnh hưởng đến đối tượng đưa tin. Đọc, đọc nữa, đọc mãi Nhà báo nào cũng biết mình cần phải trang bị vốn sống, vốn kiến thức để có thể viết đúng, viết hay, nhưng từ “biết” đến “làm” khoảng cách vẫn còn đó.
Đa phần các nhà báo đã hình thành nếp mới là… vào mạng “để biết bữa nay có gì”, từ đó chừng đề tài, cập nhật thông tin, bổ sung kiến thức cho bài viết và làm giàu phông văn hóa.
Có lẽ, câu chuyện về nhà báo Phan Quang là tiêu biểu cho lớp nhà báo có tâm huyết và ham đọc. Ông vẫn luôn giữ thói quen gieo và đọc cẩn thận, tỉ mỉ của mình trong mấy chục năm làm nghề. Nếu không biết chắt lọc, kiểm chứng thông tin và sa đà vào đó, nhà báo cũng trở thành “nạn nhân” của công nghệ như bất cứ ai. Dâu rượu Nguồn: Tạp chí Người làm báo. Điều đó đã tác động mạnh đến văn hóa đọc báo của độc giả.
Cách làm báo như thế cho thấy phóng viên không hề đầu tư thời kì, công sức để đọc, lớp tư liệu về con người, nhân vật, sự kiện mà chỉ thuần túy xói móc đời tư đáp ứng sự tò mò của bản thân, thỏa mãn sự hiếu kỳ của bạn đọc, không mấy bận tâm rằng mình đang xúc tù nhân vật của mình, làm ảnh hưởng đến tinh thần và khả năng sáng tạo của họ. Áng, bây giờ, có bao nhiêu nhà báo trẻ vào thư viện mỗi ngày? Câu trả lời vẫn bỏ ngỏ.
Theo ông, viết báo dùng cái mắt, cái tay, cái miệng của phóng viên là chính, vẫn không thể thiếu sách báo và tư liệu tham khảo. Có thể “nhận diện” một vài cách đọc hiện, từ đó nghĩ suy về phương pháp đọc của nhà báo để thấy rõ hơn tác quả báo chí luôn gắn liền với… sự đọc. Có thể thấy, lề thói trộm cắp bài của các phóng viên báo mạng ngày càng trở nên trắng trợn, công khai.
Nếu thời sinh viên họ say mê với những trang sách, mê mải trên ghế giảng đường thì sau khi ra trường, làm nghề, thói quen đó dần bị lãng quên. Com ra tòa vì lấy bài mà không xin phép. Bức xúc trước tình trạng trang điện tử 24h. Không ít nghệ sĩ vẫn phải “cực chẳng đã”, bức xúc lên tiếng, đề nghị các trang báo mạng phải gỡ bài, xin lỗi công khai vì tự ý đưa tin không đúng sự thật, gây ảnh hưởng đến uy tín và danh dự của họ.
Bạn đọc bắt đầu làm quen và dần tạo cho mình nếp đọc báo mới: báo mạng. Nhà báo cũng không phải trường hợp ngoại lệ. Đọc để… copy & paste Nhiều nhà báo chỉ đọc để copy và paste, “làm giàu trên lưng người khác”. Tình trạng này đã khiến cho những người làm báo chẳng thể lờ. “Copy-paste” trở thành “thủ phạm” gây ra tình trạng chán chường, nhàm chán với độc giả vì nhiều tờ báo, trang tin cứ na ná nhau, chẳng có tin, bài nào thực thụ độc quyền của báo A bay báo B.
Tình trạng “xào nấu”, “chế biến” lại tin bài của nhau trên báo mạng chưa biết đến bao giờ mới triệt tiêu, nếu một bộ phận nhà báo và công chúng chưa đổi thay cách đọc dễ dãi, chạy theo gu tầm thường như hiện.
Để có một tác phẩm báo chí, người phóng viên phải lăn lộn khó nhọc, đi thực tại, có những bài viết phải trả bằng mồ hôi, nước mắt, thậm chí bằng máu nhưng những “phóng viên” nhiều trang tin điện tử chỉ ngồi nhà, trong phòng lạnh, không dầm dãi nắng mưa rét mướt; họ thư thái lên mạng, đọc rồi copy và paste một cách “vô tư lự”, biến của người khác thành của mình một cách “hồn nhiên”.
Vn “bắc nồi nấu cháo trên lưng người làm báo” và đồng tâm kêu gọi Bộ thông tin và Truyền thông xử lý nghiêm minh vụ việc này. Ở ông có vốn tri thức và chiều sâu văn hóa do tích lũy trong quá trình sống và mải mê đọc của mình. Không ít trường hợp nhà báo lướt web và vội vã bê ngay thông báo vào bài viết, không thèm kiểm chứng lại, góp phần gây nhiễu loạn thông tin, bất chấp lương tâm, nghĩa vụ của người cầm bút.
Thiết tưởng, vấn đề này là vấn đề cần làm và nên làm đối với mỗi phóng viên, tòa soạn báo thực thụ có bổn phận và tâm huyết, để góp phần đem lại bầu không khí trong lành cho báo chí, tránh những “con sâu làm rầu nồi canh”.
Facebook. Và việc đọc tư liệu là làm cho độc giả tin bài viết của ta là trung thực, không tùy tiện hư cấu. Thậm chí, có những phóng viên viết bài phỏng vấn mà không hề họp mặt đối tượng, tự ngồi nhà, tra cứu, đọc và lắp ghép “râu ông nọ cắm cằm bà kia” một cách vô tư. Hay hàng loạt các Tổng biên tập báo Dân Trí, VTC news,. Đó quả là việc không ưng được. Trường hợp phóng viên trẻ mới về tòa soạn báo, được sếp cho mượn sách quý về nghề để học hỏi thêm, một thời gian khá dài sau đó, khi bị đề nghị trả sách, mới ớ người nhớ ra và vội chữa thẹn bằng câu: “Em chưa đọc xong, mới chỉ đọc được có mấy trang đầu”… không phải là chuyện hy hữu ở các tòa soạn.
INFO Nếu không có độc giả, báo chí - trước nhất là báo in, cố nhiên không tồn tại.
Thế nên, khi đưa tin, viết bài về một vấn đề mà mình không rõ, không có chuyên môn thì việc đọc, nghiên cứu về vấn đề đó đối với mỗi người làm nghề báo là điều cần yếu. Đây có thể coi là một trong những tấm gương về văn hóa đọc của nhà báo. Như thế để thấy rằng, giờ đây, nếp đọc sách đã trở nên lề thói xa xỉ đối với đội ngũ nhà báo trẻ.
Như trường hợp “cười ra nước mắt” ở chuồng xí của một kỳ họp Quốc Hội: thấy báo bạn phỏng vấn, phóng viên cũng xô vào chĩa máy ghi âm rồi về viết đăng bài đàng hoàng nhưng sau đó bị kiện vì: không biết tên người mình viết bài phỏng vấn nên đã đề tên sai.
Nói như vậy để thấy rằng, làm bất cứ nghề gì, đặc biệt là nghề báo luôn cần phải đọc, phải học hỏi để nâng cao vốn trí thức, văn hóa của mình. Đọc lướt, đọc nhanh, đọc cẩu thả Không ít nhà báo đọc văn bản, tài liệu, ghi âm theo kiểu đọc lướt, đọc cẩu thả. Một nhà báo có câu nói vui hàm ý rằng: “Nhà báo, tưởng là biết nhiều thứ nhưng kỳ thực lại chẳng biết thứ gì”.
Đó quả là một thực trạng nhức nhối, các cơ quan chức năng cần nhanh chóng tuýt còi để giải quyết vấn nạn trên, tạo nên bầu không khí trong lành cho báo chí.
Do đề nghị công việc, nhà báo phải xúc tiếp với nhiều đối tượng khác nhau, nhiều nguồn tin khác nhau, đỏi hỏi trước khi tác nghiệp cần có sự chuẩn bị chu đáo để không bị lỗi khi tác nghiệp, không bị méo mó khi dùng thông tin trong bài viết.
Nhưng, những tin bài kiểu này vẫn “như nấm sau mưa” hàng ngày, hàng giờ trên các trang báo mạng. Tiêu biểu là vụ Báo Năng Lượng Mới dọa kiện báo điện tử Baomoi.
Cái tiêu đề báo”. Mỗi câu, mỗi chữ ông đều cẩn thận, kĩ càng tra cứu. Com. Cách làm này đang là một “đại dịch” gây nên sự thịnh nộ của không ít những người làm báo chân chính. Sự xuất hiện Internet là một trong những bước ngoặt quan trọng, tác động lên nhiều nghề, nhiều ngành, trong đó có báo chí, và báo in.
Không ít trường hợp phóng viên phỏng vấn đưa ra những câu hỏi ngơ ngơ, không mang tính chất chuyên môn khiến người được phỏng vấn “mất hứng”, thậm chí từ khước đáp. Họ vào Facebook để đọc và cập nhật tình hình hàng ngày, hàng giờ của của các “sao” rồi nhanh tay xào nấu, tổng hợp thành một bài viết rất hoành tráng và giật tít bài thật kêu nhằm thu hút sự để ý.
Điển hình là những trang thông tin điện tử chuyên đi móc túi bài của các trang chính thống khác rồi tổng hợp, xào nấu lại để câu view. Một thực trạng đáng buồn là càng ngày càng nhiều nhà báo, đặc biệt là nhà báo trẻ xa cách với thư viện, với việc đọc sách để bổ sung vốn kiến thức, vốn sống của mình.
Điều đáng nói là thông báo trên mạng phong phú nhưng thật giả lộn lạo, đan cài nhau.
Vì bận rộn và phải chạy đua thông báo “nóng”, họ thường vào mạng để tra hỏi thông báo cho nhanh, mà không dành thời kì để nghiền ngẫm một cuốn sách, hay lên thư viện tìm tòi tư liệu.
Chỉ moi móc thông báo, đời tư Không chỉ ăn trộm từ các tờ báo khác, các phóng viên báo mạng giờ đây còn có một cách lấy nguồn tin từ.
