Riêng việc tuyển lựa công ty kiểm toán báo cáo tài chính năm 2010 đạt tỷ lệ 62,83%
Với những quy định hiện hành, tỷ lệ cổ phần dưới 25% là tỷ lệ an toàn. Đó là, khi bán cổ phần cho đối tác, DN cần có quy định cổ phần tối thiểu và tối đa để hạn chế khả năng thao túng DN. 690 cổ phần tham gia. HCM đều tuyên hủy Nghị quyết 01 của BICICO với lý do, quyết nghị ĐHCĐ phải được phê chuẩn với tỷ lệ 65% cổ phần có quyền biểu quyết trở lên mới hợp thức. Do ĐHCĐ lần 1 không đủ tỷ lệ theo quy định, nên ngày 24/5/2011, cổ đông lớn đã triệu tậpĐHCĐ bất thường lần 2 với 38 cổ đông sở hữu và đại diện sở hữu 1.
Không có một đảm bảo nào cho cổ đông của BIBICA là tại ĐHCĐ tới đây là cổ đông lớn Lotte với 38,6% sẽ bỏ thăm phê duyệt Nghị quyết có hệ trọng đến chia cổ tức bằng tiền mặt khi mà “tầm nhìn” và “mục tiêu” của cổ đông này đang khác với các cổ đông còn lại trong chiến lược mở rộng kinh dinh và thâu tóm DN tại Việt Nam. Bài xích 1: Cổ đông thiểu số và cơ chế bảo vệ bài xích 2: Điều lệ công ty: Quan trọng đến đâu? bài bác 3: Hiểu đúng về các loại cổ phiếu Bầu dồn phiếu: Đã có án lệ tốt Ngày 16/5/2013, Hội đồng thẩm phán TAND vô thượng đã đưa vụ án về yêu cầu hủy bỏ Nghị quyết tại ĐHCĐ bất thường trong việc bầu bổ sung thành viên HĐQT và Ban kiểm soát tại CTCP Công nghiệp hóa chất và vi sinh (BICICO) ra xét xử theo trình tự Giám đốc thẩm do có đơn đề nghị của BICICO yêu cầu xem xét lại quyết định giải quyết kháng cáo số 152/2012/QĐ-QĐPT ngày 7/5/2012 của Tòa phúc án TAND tối cao tại TP.
Ông Jung Woo Lee đề nghị việc chia cổ tức năm 2012 phải do ĐHCĐ thường niên 2013 quyết định. Lấy lý do bảo vệ cổ đông thiểu số để nâng tỷ lệ biểu quyết lên quá cao như LDN 2005 là không hợp lý.
Để làm rõ hơn vấn đề này, bảng so sánh (bảng 1) cho thấy những điểm khác biệt giữa các quy định của luật pháp về tỷ lệ biểu quyết thông qua quyết nghị ĐHCĐ theo LDN 2005 với LDN 1999.
Do có khởi kiện của nhóm cổ đông thiểu số đại diện cho 17,9% tỷ lệ cổ phần có quyền biểu quyết, nên cả Tòa án cấp sơ thẩm và phúc án tại TP.
Nhưng nhiều trường hợp, phía Lotte không đồng ý nên chủ toạ HĐQT BIBICA không ký ban hành quyết nghị HĐQT. Đại hội đã thông qua việc bầu bổ sung 1 thành viên HĐQT và 1 thành viên Ban kiểm soát với tỷ lệ là 62,83% tổng số cổ phần có quyền biểu quyết. Nhận định của Hội đồng xét xử Giám đốc thẩm cho thấy, cả hai cấp sơ thẩm và phúc thẩm đã hiểu không đúng luật pháp khi ứng dụng “kép” quy định về “bầu dồn phiếu” và “tỷ lệ 65% trở lên” với việc duyệt một quyết nghị ĐHCĐ bầu bổ sung thành viên HĐQT và Ban kiểm soát của BICICO.
Tỷ lệ 65%/75% hay 51% để duyệt Nghị quyết ĐHCĐ? Một trong những chủ đề gây tranh cãi thời gian vừa qua phát xuất từ thực tiễn tranh chấp tại các DN là việc nên tiếp chuyện vận dụng tỷ lệ 65%/75% để duyệt các Nghị quyết ĐHCĐ như quy định tại điểm a, b khoản 3 Điều 104 LDN 2005, năng quay lại ứng dụng quy định chỉ cần 51% để phê chuẩn Nghị quyết ĐHCĐ như đã từng áp dụng tại LDN 1999.
Việc ứng dụng quy định “bầu dồn phiếu” với việc bầu bổ sung thành viên HĐQT, Ban kiểm soát không can hệ đến việc phải bức phải đạt tỷ lệ 65% cổ phần có quyền biểu quyết như cách hiểu của hai cấp xét xử sơ thẩm, phúc án. Thực tế cho thấy, nhiều DN, nơi mà các cổ đông hoặc nhóm cổ đông nắm giữ từ trên 35% tỷ lệ cổ phần có quyền biểu quyết trở lên thì tranh chấp thẳng thớm diễn ra giữa các nhóm ích lợi, gây liệt, thậm chí bế tắc hoạt động sinh sản - kinh doanh và quản trị DN.
Thông lệ quốc tế và LDN 1999 đều áp dụng tỷ lệ phần nhiều tối thiểu 51% trong quản trị công ty. Quyết nghị 01/ĐHĐCĐ-NQ đã phê chuẩn việc bầu bổ sung thành viên HĐQT và Ban kiểm soát, không duyệt việc chọn lọc công ty kiểm toán. Theo ông Trương Phú Chiến, thành viên HĐQT kiêm Tổng giám đốc BIBICA, về nguyên tắc, HĐQT gồm 5 thành viên thì chỉ cần 3 thành viên ưng chuẩn chủ trương là một vấn đề được thông qua
Trong một diễn biến mới nhất, quyết nghị HĐQT ngày 24/7/2013 của BIBICA thông qua việc chốt danh sách cổ đông tạm ứng cổ tức năm 2012 bằng tiền với tỷ lệ 12%. Theo đó, do HĐQT và Ban kiểm soát không triệu tập ĐHCĐ theo yêu cầu của cổ đông lớn (Tập đoàn Hóa chất Việt Nam, chiếm 51% vốn điều lệ), nên cổ đông lớn đã tiến hành triệu tập ĐHCĐ bất thường theo quy định tại khoản 6, Điều 97 Luật Doanh nghiệp (LDN) 2005 và khoản 2 Điều 12 Điều lệ BICICO.
Thành viên HĐQT, Ban kiểm soát có thể đắc cử theo số phiếu bầu tính từ cao xuống thấp, bắt đầu từ ứng cử viên có số phiếu bầu cao nhất đến khi đủ số thành viên quy định tại Điều lệ công ty.
DN nên hạn chế mức sở hữu cổ phần trên 34% cho một đối tác, để ngăn ngừa mức độ phủ quyết của các ý kiến khác nhau, thậm chí trái chiều, gây ảnh hưởng đến sự phát triển hợp nhất của DN. Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 4, Điều 29 Nghị định 102/2010/NĐ-CP hướng dẫn thi hành LDN 2005 thì: “Người đắc cử TV HĐQT hoặc TV BKS được xác định theo số phiếu bầu tính từ cao xuống thấp, bắt đầu từ ứng cử viên có số phiếu bầu cao nhất đến khi đủ số thành viên quy định tại Điều lệ công ty”.
Có thể thấy, việc ấn định tỷ lệ biểu quyết ít nhất 65% và 75% như LDN 2005 là không hợp lý, hạn chế quyền thỏa thuận của các chủ sở hữu.
Đơn cử như tại CTCP BIBICA, HĐQT gồm 5 thành viên (3 thành viên trong nước, 2 thành viên là nước ngoài đại diện cho Lotte nắm giữ 38,6% vốn điều lệ có quyền biểu quyết, trong đó thành viên đại diện cho Lotte làm chủ toạ HĐQT).
Hay nói khác đi, các quy định tại điểm c, khoản 3 Điều 104 LDN 2005 về “bầu dồn phiếu” với thành viên HĐQT, Ban kiểm soát không chịu sự điều chỉnh bởi tỷ lệ 65% tổng số cổ phần có quyền biểu quyết. Quy định này cũng hợp với cam kết WTO của Việt Nam và không có sự phân biệt DN có vốn đầu tư trong hay ngoài nước.
Chính bởi vậy, các thành viên HĐQT và Ban kiểm soát được bầu với tỷ lệ 62,83% theo quy định “bầu dồn phiếu” là hoàn toàn hợp thức. Bởi lẽ, điểm c, khoản 3 Điều 104 LDN 2005 quy định: “c) Việc biểu quyết bầu thành viên Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát phải thực hành theo phương thức bầu dồn phiếu, theo đó mỗi cổ đông có tổng số phiếu biểu quyết tương ứng với tổng số cổ phần sở hữu nhân với số thành viên được bầu của Hội đồng quản trị hoặc Ban kiểm soát và cổ đông có quyền dồn hết tổng số phiếu bầu của mình cho một hoặc một số ứng cử viên”.
Tuy nhiên, việc chọn lựa công ty kiểm toán thì lại chịu sự điều chỉnh của tỷ lệ 65% trở lên theo Điều 104 LDN 2005. Tuy nhiên, căn cứ thư của ông Jung Woo Lee, chủ toạ HĐQT (đại diện cổ đông Lotte Confectionery) ngày 25/7/2013 (1 ngày sau quyết định tạm ứng cổ tức), HĐQT Công ty lại ra Nghị quyết hủy việc chốt danh sách cổ đông hưởng quyền nhận cổ tức tạm ứng năm 2012 bằng tiền mặt 12%.
Trong khi chờ đợi một sự sửa đổi tổng thể LDN 2005, nhất là về tỷ lệ biểu quyết phê chuẩn các quyết nghị tại ĐHCĐ, thì bản thân BIBICA và các DN Việt Nam cũng cần rút ra bài bác học cho mình. 621. Diễn biến mới này cho thấy vai trò chi phối quá lớn của cổ đông lớn Lotte tại BIBICA trong các Nghị quyết của HĐQT và không phải lúc nào cũng tuân thủ theo những quy định của LDN về thẩm quyền của HĐQT hệ trọng đến việc “Kiến nghị mức cổ tức được trả; quyết định thời hạn và thủ tục trả cổ tức…” (điểm n, khoản 2 Điều 108 LDN 2005) hay “Quyết định của HĐQT được duyệt nếu được phần nhiều thành viên dự họp chấp nhận; trường hợp số phiếu ngang nhau thì quyết định rốt cục thuộc về phía có quan điểm của chủ toạ HĐQT” (khoản 8, Điều 112 LDN 2005).
Do đó, vì chỉ đạt 62,83%, nên quyết nghị 01 của BICICO đã không ưng chuẩn việc tuyển lựa công ty kiểm toán.
(Bài bác 5: Hội đồng quản trị giới hạn nghĩa vụ đến đâu?). HCM. Ngày đăng ký rốt cục là ngày 9/8/2013.
