Các tổ chức tầy luôn tìm cách khống chế thị trường ngầm, trong đó có đặt cược để “làm sạch” đồng bạc phi pháp”, bẩm đánh giá tác động dự thảo nghị định của Chính phủ về kinh doanh đặt cược nhấn mạnh ý này
Cái khó nữa là dự thảo nghị định vừa muốn tạo thuận tiện cho người chơi, vừa muốn quản lý chặt nên lúng túng. Thậm chí có qua ngân hàng đi chăng nữa, số tiền phạm pháp thu được từ hoạt động kinh doanh đặt cược cũng đã được chuyển hóa qua các kênh bất động sản, bảo hiểm, chứng khoán… thành thử để lần tìm nguồn cội hoạt động rửa tiền từ cá cược bóng đá thật không dễ.
Bởi thế, cho phép đặt cược dù ở mức độ nào cũng dễ hiểu là quốc gia đã hợp pháp hóa hoạt động đánh bạc, gá bạc trái phép hiện thời. Nhưng cụ thể các “hoạt động kinh doanh đặt cược” như thế nào bị coi là rửa tiền lại chưa được đề cập. Khi được mời góp ý về dự thảo này, Bộ Công an - đơn vị có hệ trọng nhiều nhất đến hoạt động đặt cược - cho rằng hoạt động đặt cược (bản tính là đánh bạc, gá bạc) đang diễn ra khôn xiết phức tạp.
Lan Nhi Để lần tìm cỗi nguồn hoạt động rửa tiền từ cá cược bóng đá thật không dễ. Do vậy, quy định của dự thảo là không khả thi. Thí dụ: trong các hành vi bị ngăn cấm, có việc không cho phép dùng hoạt động kinh dinh đặt cược để thực hành các hình thức rửa tiền. Bởi vậy, càng khó hy vọng nhận biết được đối tượng và cách thức rửa tiền qua hoạt động kinh doanh đặt cược, khi mà thị trường ngầm phát triển rất mạnh và không mấy khi chọn kênh nhà băng để thực hành hoạt động rửa tiền.
Thực tiễn, chỉ cần nguồn tiền đủ điều kiện được chuyển đi một cách hợp pháp, việc người chơi (trúng thưởng) sử dụng tiếp theo khoản tiền này như thế nào thì ngân hàng quốc gia hay các cơ quan quản lý ở Việt Nam không cách gì ngăn chặn được.
Khi đó, hoạt động đánh bạc, gá bạc dưới mọi hình thức (được phép hay trái phép) sẽ phát triển tràn lan, khó kiểm soát. Liệu những mục tiêu mà Bộ Tài chính nhắm tới khi cho phép hoạt động đặt cược có khả thi khi mà thị trường cá cược ở Việt Nam đã đi trước sự chuẩn bị của các cơ quan quản lý từ nhiều năm nay. Nên chi phải xử lý thế nào để nội dung của nghị định về kinh doanh cá cược hiệp với các văn bản luật pháp có giá trị cao hơn là vấn đề mà Chính phủ phải giải quyết.
Có lẽ ranh giới phong thanh giữa các hoạt động được phép và không được phép trong hoạt động kinh dinh cá cược cần có thêm thời kì để làm rõ và chỉnh sửa cho hợp hơn với thực tại cuộc sống.
“Các loại hình trò chơi giải trí có thưởng là môi trường thuận lợi cho nạn rửa tiền, đặc biệt đối với hoạt động phạm pháp. Hơn nữa, dù các dấu hiệu để nhận diện đối tượng khách hàng có nguy cơ rửa tiền, cần được giám sát đặc biệt đã có trong luật nhưng trên thực tại, số vụ việc phát hiện được nhờ luật này chưa đáng kể. Bộ này cũng đánh giá dự thảo nghị định “chưa có cơ sở pháp lý vững chắc để ban hành” mà cần tiếp chỉnh lại theo hướng chặt chẽ hơn, tránh những vùng “tranh tối, tranh sáng”.
Quy định vừa cho phép người chơi (người nước ngoài, Việt kiều) được phép chuyển tiền thưởng ra nước ngoài theo quy định của Pháp lệnh Ngoại hối, lại vừa đề nghị các tổ chức tín dụng qua ngân hàng quốc gia thực hiện các biện pháp nhằm ngăn chặn việc thanh toán, chuyển tiền ra nước ngoài với mục đích dùng cho việc tham gia đặt cược thể thao ở nước ngoài.
Vậy trong Luật Phòng chống rửa tiền có quy định dấu hiệu nhận biết các hình thức rửa tiền có nguồn cội từ kinh dinh đặt cược không? chắc chắn là không bởi luật này được ban hành cách đây một năm, trước khi dự thảo nghị định đặt cược ra đời. Trong phiên trao đổi tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội cuối tuần trước, dù ủy ban ưng chủ trương này, song vấn đề mà Phó chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng và các chủ nhiệm ủy ban của Quốc hội băn khoăn nhiều nhất là sẽ phải làm gì để hạn chế việc “rửa tiền” qua kênh cá cược và quy định chuyển tiền (thắng cá độ) ra nước ngoại giả sao.
Và từ đó đề xuất hợp pháp hóa hoạt động đặt cược để “có thể kiểm soát chặt đẹp hoạt động tài chính doanh nghiệp, chắc chắn bảo đảm triệt tiêu môi trường tồn tại của hoạt động rửa tiền”. Dù các dấu hiệu để nhận mặt đối tượng khách hàng có nguy cơ rửa tiền, cần được giám sát đặc biệt đã có trong luật nhưng trên thực tiễn, số vụ việc phát hiện được nhờ luật này chưa đáng kể.
Khi ban hành các luật có can hệ như Luật phòng rửa tiền và Pháp lệnh Ngoại hối, cá cược hợp pháp chưa được bàn đến. Thực ra trong dự thảo nghị định, việc cho phép đặt cược làm sao để không bị các đối tượng tham dự “mượn cớ” thắng cá cược để hợp lệ hóa những nguồn tiền đen có được đề cập đến.