Việt Nam là một trong số các quốc gia no ấm nhất về đa dạng sinh vật học, là đất nước có nhiều loài hoa đẹp. Từ nghìn xưa, hoa đã rất gần gụi và gắn bó với đời sống văn hóa của người dân Việt Nam. Tuy nhiên cho đến nay, Việt Nam vẫn chưa có Quốc hoa, chưa có văn bản nào công nhận Quốc hoa của Việt Nam, trong khi hồ hết các nước trong khối ASEAN và nhiều nước ở châu Á cũng như trên thế giới đã có. Từ thực tế đó, Bộ VHTTDL, đơn vị được giao nhiệm vụ chủ trì xây dựng Đề án Quốc hoa Việt Nam đã tổ chức một số hội thảo xung quanh vấn đề này. Phần nhiều quan điểm của các nhà quản lý, nhà nghiên cứu, nhà khoa học và dân chúng đều tán thành cho rằng, việc tôn vinh Quốc hoa Việt Nam là cấp thiết vì đây là ước vọng của quần chúng song song cũng là đề nghị xuất phát từ hoạt động trong nước và đối ngoại . Không những vậy, vấn đề xây dựng Quốc hoa Việt Nam cũng nhằm thực hành Nghị quyết Trung ương V (khóa VIII) về xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến đằm thắm bản sắc dân tộc; nhằm thực hiện chiến lược văn hóa đến năm 2020 là: tăng cường giáo dục đạo đức, xây dựng con người mới, đời sống văn hóa mới trong dân chúng, tăng cường, chủ động hiệp tác và giao lưu quốc tế về văn hóa. Như vậy có thể nói, Đề án Quốc hoa Việt Nam của Bộ VHTTDL được coi là cơ sở khoa học và thực tại của việc chọn lọc và tôn Quốc hoa Việt Nam, trên cơ sở đó đề xuất tôn loài hoa tiêu biểu nhất, mô tả tụ hợp nhất bản sắc con người và sơn hà Việt Nam.
Hành trình đi tìm quốc hoa Ngay sau khi có chủ trương về việc xây dựng Đề án Quốc hoa Việt Nam, ngày 21/4/2010, Bộ VHTTDL đã có quyết định thành lập Ban Chỉ đạo và Tổ biên soạn Đề án. Ngay trong lần tổ chức Hội thảo trước hết về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Lê Tiến Thọ cho rằng, việc xác lập Quốc hoa là cấp thiết mặc dù để đạt được sự đồng thuận tuyệt đối là rất khó, đồng thời khẳng định, sau Hội thảo này, Bộ VHTTDL sẽ nối tham khảo ý kiến các nhà khoa học, các nhà văn hóa để chọn ra một loại hoa chính thức để lấy ý kiến dư luận, trình Chính phủ, thậm chí cả Quốc hội để được duyệt một cách chính thức. Tính từ ngày đó đến nay, đã có nhiều Hội nghị, Hội thảo về sự cấp thiết của việc chọn lựa và tôn vinh Quốc hoa Việt Nam cũng như các cuộc triển lãm, trưng cầu dân ý trong cả nước và Sen hồng luôn được xem là ứng viên "nặng ký" nhất cho danh hiệu Quốc hoa Việt Nam. Theo ông Phan Đình Tân, Phó Chánh Văn phòng, người phát ngôn của Bộ VHTTDL, qua các đợt trưng cầu quan điểm, Sen hồng được người dân từ Bắc tới Nam ủng hộ, hiệp với các tiêu chí chọn lọc Quốc hoa và cũng không lẫn với quốc hoa của nước nào. Trên thực tế, Sen hồng được nhiều nhà nghiên cứu, cũng như tỷ lệ người ủng hộ khá cao trong những cuộc dò xét bởi Sen hồng gần gũi với người Việt từ Bắc chí Nam, là biểu trưng của văn hóa Phật giáo, tôn giáo gắn liền với lịch sử dân tộc. Hình ảnh hoa Sen, cây Sen từ lâu cũng quen thuộc trong hồ hết các công trình kiến trúc, điêu khắc của Việt Nam. Hoa Sen không chỉ gần gũi mà còn là loài tượng trưng cho vẻ đẹp tươi sáng, cao sang và trong sáng mang tính dân tộc, từ lâu đời được phần đông người Việt Nam yêu thích và tôn vinh, dư luận quốc tế xác nhận. Theo PGS.TS Ngôn ngữ học Phạm Văn Tình, Hoa Sen gắn liền với nền văn hóa dân tộc từ xa xưa. Người dân Việt Nam ai ai cũng biết đến câu ca dao: “Hôm qua tát nước đầu đình/ Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa Sen”. Trong tâm thức mỗi người Việt Nam, hoa Sen thanh cao, đẹp đẽ và gần gũi. Đó là trong văn chương dân gian, còn ở thời hiện đại, hoa Sen gắn với Bác Hồ (Tháp Mười đẹp nhất bông Sen/ Việt Nam đẹp nhất có tên Bác Hồ). Sen còn gắn với đạo Phật, là một hình ảnh thanh khiết vô nhiễm trong đời sống linh tính của người Việt Nam, hạp để biểu hiện tinh thần cốt cách dân tộc. Bởi thế việc tuyển lựa hoa Sen là Quốc hoa thực sự hợp lý. Đồng quan điểm với PGS. TS tiếng nói học Phạm Văn Tình, ông Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm đã đưa ra ý kiến cá nhân chủ nghĩa của mình trong việc chọn lọc quốc hoa, rằng quốc hoa phải diễn tả được ý thức dân tộc. Ông Thành cho biết: "Theo tôi, quốc hoa là biểu tượng tinh thần cao quý và tôi chọn hoa Sen làm Quốc hoa Việt Nam. Hoa Sen là biểu trưng ý thức, tượng trưng văn hóa do hoa Sen tụ hội đủ các tiêu chí làm quốc hoa chứ không phải là các tiêu chí mà người ta đòi hỏi ở một loài hoa phải có... Hoa Sen còn gợi cho người ta nhiều can dự đẹp. Rất tao nhã, trong sáng. Từ bùn vươn lên, như mình từ nghèo khổ, từ nô lệ mà vươn lên”. Trong các lần lấy ý kiến dân chúng, tại Hà Nội, 20.000 quan điểm công chúng cho thấy 62% chọn hoa Sen, 16% chọn hoa đào, 5% chọn hoa ban và 2% chọn hoa tre; tại Đà Nẵng, 10.000 ý kiến có 97% chọn Sen hồng, số còn lại chọn hoa mai, Sen vàng và các loại hoa khác; tại TPHCM, trong 40.000 ý kiến có 71% chọn Sen hồng. Kết quả dò hỏi dư luận của trang mạng quochoavietnam.Com.Vn cũng cho kết quả áp đảo là hoa Sen. Phải công nhận rằng, việc đông đảo người dân tham dự bầu chọn Quốc hoa đã biểu đạt sự quan tâm sâu sắc đến vấn đề này và Sen hồng đã luôn đứng ở Top đầu của sự lựa chọn đó. Theo Cinet |